09.10.2022

Zasady Bezpieczeństwa i Higieny Pracy – co warto o nich wiedzieć?

Bezpieczeństwo i higiena pracy to pojęcie, które większości z nas zapewne kojarzy się z nużącymi, cyklicznie organizowanymi szkoleniami. Nie należy jednak podchodzić do nich po macoszemu, ponieważ wiedza z nich wyniesiona może okazać się bardzo pomocna. Choćby dlatego, że podczas ich trwania można dowiedzieć się o prawach, jakie przysługują pracownikom, a także o obowiązkach ciążących na pracodawcach. Jeśli jednak mimo to wstręt do uczestniczenia w szkoleniach wciąż pozostaje żywy, polecamy nasz artykuł, stanowiący pewnego rodzaju przyspieszony kurs. Postanowiliśmy ująć w nim najistotniejsze zasady BHP w pracy biurowej, w magazynie oraz pracowni chemicznej. Zapraszamy więc do lektury!

Zapoznawanie się z zasadami BHP wcale nie musi być nudne i trwać w nieskończoność

Jak wspomnieliśmy na wstępie, każdy pracownik ma swoje prawa, z których może korzystać, choć nie zapominajmy o tym, że obowiązki nie leżą wyłącznie po stronie pracodawcy. Rozpoczynając pracę w dowolnym miejscu, osoba ją podejmująca musi bowiem zapoznać się z obowiązującymi w nim zasadami BHP. Sposobów na to jest bardzo dużo, lecz w zasadzie najprostszym jest po prostu umieszczenie instrukcji w dowolnym miejscu i zapewnienie pracownikom przez pracodawcę swobodnego do niej dostępu. Takie rozwiązanie jest szczególnie korzystne, ponieważ pozwala zapobiec konieczności przekazywania tej samej wiedzy każdej kolejno zatrudnionej osobie, co jednocześnie wiąże się z zaoszczędzeniem wolnego czasu. Instrukcje z zasadami BHP (najczęściej w postaci prostokątnych tablic) wykonywane są najczęściej na zamówienie klientów przez firmy świadczące tego rodzaju usługę, a najważniejsze w ich przypadku jest, aby treść dokumentu była zrozumiała dla wszystkich, dostępna bez problemu, a przede wszystkim dopasowana do miejsca pracy, którego dotyczy. Nie zapominajmy bowiem, że te są różne…

Podstawowe zasady BHP, które obowiązują praktycznie w każdym miejscu pracy

Zasady BHP w magazynie nie są takie same, jak te, których należy przestrzegać choćby w biurze czy pracowni chemicznej – szczególnie przez wzgląd na niejednolity charakter wykonywanych tam czynności. Wśród obowiązujących w nich wspólnych przepisów wymienić można jednak kilka z nich, a są to m.in. konieczność zapewnienia pracownikowi przez pracodawcę czystego i w pełni bezpiecznego dla niego stanowiska pracy (dostosowanego do jego potrzeb psychofizycznych), poinformowanie podwładnych o potencjalnych zagrożeniach związanych z podjęciem przez nich pracy w określonym miejscu czy – co szczególnie istotne – umieszczenie w danym miejscu pracy znaków zakazu, nakazu, informacyjnych oraz ostrzegawczych. Znajomość tego rodzaju piktogramów ma przede wszystkim podnieść bezpieczeństwo pracowników zatrudnionych w magazynach, biurach, pracowniach chemicznych czy gdziekolwiek indziej, ponieważ dzięki temu mogą nie tylko efektywniej przygotować się do pracy w nich, ale też w sytuacji zagrożenia opuścić je jak najprędzej, zwiększając tym samym swoje szanse na zachowania zdrowia bądź życia. A pamiętajmy o tym, że w realnej sytuacji zagrożenia werbalne wydawanie komunikatów może być znacznie utrudnione, podobnie jak panowanie nad zachowaniem ewakuujących się osób z wykorzystaniem innych sposobów.

Stosowanie znaków BHP – prosty sposób na odpowiednie zabezpieczenie pracowników

Bardzo dużą zaletą znaków BHP jest możliwość poprawnego ich zinterpretowania. Korzystając z nich, nie trzeba też podawać każdej osobie informacji na temat tego, jak należy postąpić chociażby we wspomnianej przez nas na końcu poprzedniego akapitu sytuacji zagrożenia. Widząc bowiem – przykładowo – białą strzałkę skierowaną w lewo, która znajduje się na ścianie czy podłodze w danym miejscu, każdy domyśli się, że właśnie w tym kierunku należy podążać, by trafić do wyjścia ewakuacyjnego. Jeśli natomiast przed wejściem do magazynu, w pobliżu drzwi, widnieje piktogram przedstawiający kask, oznacza to oczywiście, że przed przestąpieniem progu jego założenie jest konieczne, jeśli dana osoba ma zostać odpowiednio zabezpieczona. Gdy zaś w pracowni chemicznej ktoś zauważy opakowanie z pomarańczowym znakiem, przedstawiającym czarny płomień i napisem: „SUBSTANCJA ŁATWOPALNA”, jasnym jest, że nie należy bawić się w jego pobliżu zapałkami czy zapalniczką, ponieważ może doprowadzić to do powstania szczególnie groźnej sytuacji. Poza tym za takie postępowanie można zostać pociągniętym do odpowiedzialności karnej, jeśli rzeczywiście w jego wyniku dojdzie do np. wybuchu pożaru.

Dlaczego samodzielne wykonywanie piktogramów oraz regulaminów BHP nie ma sensu?

Jak zatem widać, zasady BHP w pracowni chemicznej, magazynie czy pomieszczeniu biurowym można przyswoić szybko i efektywnie, jeśli tylko w odpowiednim miejscu zostanie umieszczony dokument, którego treść będzie dotyczyć tego właśnie zagadnienia, a bezpieczeństwo pracowników zwiększy odpowiednie oznakowanie miejsca będącego ich stanowiskiem pracy. Pamiętajmy przy tym, że z kilku powodów lepiej nie drukować wspomnianego dokumentu lub piktogramów samodzielnie, korzystając przy tym ze zwykłej drukarki i tradycyjnego papieru. Po pierwsze, tak wykonane znaki czy wszelkiego rodzaju regulaminy charakteryzuje bardzo niski poziom trwałości, a po drugie, muszą one spełniać określone wymogi – również pod względem swojej odporności na uszkodzenia – by mogły zostać dopuszczone przez odpowiednie jednostki do korzystania z nich zgodnie z prawem. Dokumenty oraz znaki dotyczące zasad BHP musi ponadto cechować odpowiednia kolorystyka, wielkość napisów czy motywów graficznych, ponieważ w innym razie będą nieczytelne, a co za tym idzie – korzystanie z nich stanie się utrudnione.

Przestrzeganie zasad BHP w miejscu pracy – z jakich powodów jest tak istotne?

Na koniec warto przypomnieć, że przestrzeganie zasad BHP jest bardzo ważne z różnych powodów. Najważniejszym oczywiście jest, jak już zdążyliśmy zauważyć, zyskanie większego bezpieczeństwa w danym miejscu pracy. Na tym jednak nie koniec. Jeśli bowiem pracodawca nie będzie przestrzegał regulaminu, nie dbając np. o należyte przygotowanie stanowisk pracowniczych dla swoich podwładnych, mogą oni wówczas powiadomić o tym odpowiednie instytucje. W ten sposób zmuszą przełożonego do zmiany swojego postępowania lub nawet narażą go na ukaranie przez Państwową Inspekcję Pracy.

Każdy kij ma jednak dwa końce, o czym również należy pamiętać, podejmując zatrudnienie w jakimkolwiek miejscu. Jeśli bowiem to pracownik będzie lekceważył obowiązujące na danym terenie zasady BHP i – dla przykładu – ulegnie wypadkowi, w wyniku którego dojdzie do uszczerbku jego zdrowia, wówczas znacznie zmniejsza swoje szanse na uzyskanie odszkodowania. Trudno przecież wymagać jego otrzymania, jeśli dana osoba przed wykonaniem powierzonych jej obowiązków w sposób świadomy nie przygotowała się do tego np. poprzez założenie odpowiedniej odzieży ochronnej lub w inny – zalecany – sposób, narażając się na poważne zagrożenie.