Dlaczego kolor na druku wygląda inaczej niż na ekranie komputera?

W codziennej pracy grafika komputerowego dość częstym problemem jest wierne odwzorowanie kolorów na ekranie czy na wydruku. Czy jest możliwe, aby na każdym etapie pracy, w każdej chwili uzyskać pełną zgodność kolorów na wydruku i ekranie komputera? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta – niestety nie. Są jednak sposoby, które pozwalają przybliżyć się do oryginału i tym samym zmniejszyć różnice kolorystyczne na każdym jej etapie. Rozpoczynając pracę w programie graficznym, grafik korzysta z pewnej, ograniczonej możliwości sprzętu i oprogramowania. W czasie edycji projektu dopasowuje kolory przy użyciu określonej palety barw. Wszystko to odbywa się na podglądzie za pomocą monitora. Następnie projekt zostaje wysłany drogą e-mailową do klienta. Ostatecznie po akceptacji praca drukowana jest w drukarni. Czasem może się zdarzyć, że na wydruku brakuje barw jaskrawych i żywych, które ładnie wyglądały na monitorze, a na wydruku są zgaszone i mdłe. Tak jakby grafiki na projekcie zostały pozbawione nasycenia, a kolory nie są aż tak żywe, jak były na ekranie laptopa klienta. Dlaczego kolor na druku wygląda inaczej niż na ekranie komputera?

Różnica między CMYK a RGB

Najprostsza odpowiedź tkwi w różnicy nośników, na których oglądamy daną grafikę. Ekran emituje własne światło, a kartka papieru odbija światło naturalne. Dodatkowo różnice wynikają także z różnych palet barw, jakich używa się do druku i do prezentacji na ekranie. Większość nowoczesnych monitorów, telewizorów i smartfonów korzysta z trybu RGB („Red, Green, Blue”), w którym podstawowymi barwami jest czerwony, zielony oraz niebieski. Ich mieszanie pozwala uzyskiwać piksele w innych kolorach. Drukarnie cyfrowe bazują na palecie CMYK („Cyan, Magenta, Yellow i Black”). Tutaj bazę tworzy błękitny, żółty, amarantowy i czarny. Odcienie widoczne na wydrukach powstają z mieszanki poszczególnych farb i przeniesienia ich na podłoże drukarskie. Model RGB korzysta ze światła, natomiast model CMYK z farby drukarskiej i różnych rodzajów papieru. Z punktu widzenia teorii model CMYK jest w pewnym sensie odwrotnością modelu RGB. Dlatego wierne przedstawienie kolorów RGB na wydruku CMYK nie jest możliwe.

Różnice pomiędzy paletą RGB a CMYK sprawiają, że grafika na monitorze komputera jest nieco inna niż ta na papierze. Czy da się to jakoś przeskoczyć? Pomocny będzie specjalistyczny program. Jego zadaniem jest automatyczne konwertowanie plików, tak aby zamienić kolory z RGB do CMYK i dopasować je do możliwości dostępnych w drukarkach oraz ploterach. Dzięki takiemu programowi lepiej dostrzeżesz, jak wybrane zdjęcia, ilustracje, napisy, logo czy kolory będą prezentować się na gotowym wydruku cyfrowym. Należy jednak pamiętać, że odwzorowanie nadal nie będzie idealne.

W jaki sposób możemy zmniejszyć różnice w sposobie wyświetlania kolorów na monitorze i na wydruku?

Jeżeli zależy nam na tym, aby monitor przedstawiał kolory najwierniej, jak to tylko możliwe, należy zadbać o kalibrację monitora. Do kalibracji monitora możesz wykorzystać dowolny kalibrator. Na rynku dostępnych jest wiele urządzeń przeznaczonych do kalibracji monitorów. Sam proces polega na przyłożeniu urządzenia do ekranu monitora. Przeważnie oprogramowanie dostarczone z kalibratorem poprowadzi nas krok po kroku. Na podstawie pomiarów tworzony jest następnie profil kalibrowanego monitora. Jego użycie powinno zapewnić możliwie najwierniejsze wyświetlanie kolorów na ekranie. Nawet jeśli proces kalibracji nie zapewni wiernego odwzorowania kolorów, ponieważ odbicie 1:1 jest niemożliwe do osiągnięcia, z pewnością jednak przybliży nas do oryginału.

Każdy monitor jest inny i inaczej wyświetla kolory na ekranie

Model RGB występuje na monitorach komputera, laptopa, w telewizorze, smartfonie czy aparacie cyfrowym, czyli wszędzie tam, gdzie występuje źródło światła. Każdy monitor jest inny i ma nieco inne kolory. Łatwo to zauważyć, gdy ogląda się sprzęt w różnych cenach lub oferowany przez różnych producentów. Wyświetlając tę samą stronę www na laptopie i na smartfonie zauważymy różnice wyświetlanych kolorów. Mimo że każdy monitor korzysta z trybu RGB, to urządzenia te niestety oferują pewną ograniczoną przestrzeń barw RGB. Dlatego zakres kolorów RGB jest uzależniony od wykorzystywanego monitora.

Jakość papieru i technika druku również mają znaczenie

Zlecając drukowanie opakowań, etykiet, plakatów lub innych materiałów reklamowych, należy zwrócić uwagę, że poszczególne podłoża nieco różnią się od siebie. Dużą popularnością cieszą się papiery kredowe, które są sztywne i grube, dlatego ładnie się prezentują jako koperty, zaproszenia, plakaty. Jednak nie przechodzą one procesu wielokrotnego bielenia, dlatego w rzeczywistości są lekko żółtawe. Idealną biel uzyskuje się na papierach satynowych. Znaczenie mają także techniki druku. Najbardziej popularny jest ekonomiczny druk offsetowy idealny dla dużych nakładów. Warto mieć jednak na uwadze, że na zastosowanych tutaj podłożach jasne barwy mogą nieco różnić się od tego, co widoczne jest na ekranie komputera.